IBHANTSHI ligcwale umoya kubaholi beNFP, uMnuz Maliyakhe Shelembe noSolwazi Nhlanhla Khubisa abagwetshwe iminyaka engu-10 bengazihlanganisi neqembu kwaphinde kwahoxiswa nobulungu babo ngemuva kokulahlwa ngamacala ebebekwe wona yiqembu.
Ikomiti eliqondisa ubugwegwe leqembu, lithole uShelembe obenguSihlalo kazwelonke owesula esikhundleni noKhubisa obenguNobhala-jikelele naye owasula, benecala lokwehluleka ukubhalisela iqembu kusenesikhathi ukuze lingenele ukhetho lohulumeni basekhaya nokwaholela ekutheni ligcine lingangenanga.
Ibamba likaSihlalo weNFP kuzwelonke, uMnuz Bheki Gumbi, ukuqinisekisile izolo ukuthi ikomiti eliqondisa ubugwegwe leqembu libathole benecala, uShelembe noKhubisa.
“Uzokhumbula ukuthi laba baholi uShelembe, uKhubisa noMnuz Scelo Mabika, bavele phambi kwekomiti leqembu eliqondisa ubugwegwe. Siphumile isinqumo, uShelembe noKhubisa batholwa benecala. Banikwe isigwebo esithi ubulungu babo buhoxisiwe iminyaka eyishumi, lokho okusho ukuthi kuzomele bangabe besazihlanganisa nezinto zeqembu kuze kuphele lesi sikhathi,” kusho uGumbi.
Uthe uShelembe noKhubisa balahlwe yicala lokuthi behlulekile ukwenza umsebenzi wabo okuholele ekutheni iqembu ligcine lingakwazanga ukungenela ukhetho lohulumeni basekhaya. Uthe ikomiti libathumelele laba baholi isinqumo salo.
“UMabika yena usindile ngenxa yokuthi buncane ubufakazi obebumhlanganisa namacala wabe eseshaywa ngoswazi oluncane lokuthi angazihlanganisi nezinhlelo zeqembu unyaka owodwa, ubulungu bakhe kabumisiwe,” kusho uGumbi.
Uthe iphalamende lizothunyelelwa isinqumo sekomiti.
“Lesi sinqumo sisho ukuthi uShelembe noKhubisa kulindeleke ukuba baphume ePhalamende ngoba abasayimele iNFP,” usho kanje.
UGumbi uthe obenguMgcinimafa weqembu uMnuz Xolani Ndlovu naye obethinteka endabeni yokuthi iqembu lingakwazi ukungenela ukhetho kade amiswa enhlanganweni.
“Ubulungu bukaNdlovu bamiswa iminyaka emihlanu ngemuva kokulahlwa yicala, isinqumo sathathwa engekho njengoba ebebaleka, wangavela ngisho phambi kwekomiti,” kusho uGumbi.
UShelembe noKhubisa bavumile ukuthi bayitholile incwadi bathi bazosidlulisela phambili isinqumo. UShelembe uthe uGumbi uyagagamela ngokugijima akhulume kwabezindaba zingakalandelwa zonke izinhlaka zangaphakathi.
“Into ayijahile ukuya ePhalamende yingakho enza yonke lento,” kusho uShelembe.