KULINDELEKE ukuthi silalelwe ngoFebhuwari isikhalo esifakwe umpetha waseNingizimu Afrika uCaster Semenya, emangalela inhlangano eyengamele ezokusubatha emhlabeni i-International Association of Athletics Federations (IAAF).
USemenya ngokubambisana ne-Athletics South Africa (ASA) bafaka isimangalo kwiCourt of Arbitration for Sport (CAS) bephikisa umthemtho we-IAAF ovimba abagijimi besifazane abathile ukuthi baqhudelane emabangeni aphakathi nendawo.
I-IAAF yanquma ukuthi abagijimi besifazane imizimba yabo ekhiqiza i-testosterone engaphezulu kwejwayelekile kwabesimame, kumele badle imishanguzo uma besazimisele ngokuncintisana nabanye kwi-400m, 800m nakwi-1500m.
Kuthiwa kumele bayigcine (i-testosterone) iwu-5nml/L izinyanga eziyisithupha ngaphambi kwemiqhudelwano.
USemenya ungumpetha womhlaba nowama-Olympic kwi-800m kanti uphethe namarekhodi akuleli kwi-400m nakwi-1500m. Nguyena yedwa umgijimi owaziwayo emhlabeni othintekayo kulo mthetho.
NgoLwesibili i-IAAF ikhiphe isitatimende iveza ukuthi ivumelene ne-CAS nabathintekayo ukuthi ikumise ukuqala kokusebenza komthetho omusha obekumele kube ngoNovemba 1.
Isivumelwano sithi kuzolindwa kuze kube iCAS ikhipha isinqumo ngokumele kwenzeke ngoMashi 26.
Esitatimendeni i-ASA ithe: “ICAS inqume ukuthi ukulalelwa kwesimangalo kube seLausane noma eGeneva (eSwitzerland) ngoFebhuwari 18 kuya kuFebhuwari 25. I-ASA igculisekile ngesinqumo esithathiwe. Sibonga abameli bethu nabakaCaster Semenya ngomsebenzi osenziwe kuze kube yimanje.”
Baveze ukuthi phakathi kwamaphuzu abami ngawo elokuthi lo mthetho unokucwasa ngokobulili futhi aluqinile ucwaningo olusetshenziswe yi-IAAF ukuze ifinyelele kulo mgomo.
Nokho i-IAAF nayo ithi buqunile ubufakazi enabo.
“I-IAAF iyabuthemba ubufakazi bezobucwepheshe ebusebenzisile nokuthi umthetho unobulungiswa futhi ilindele ukuthi inkantolo iziphikise zikhalo,” kusho isitatimende se-IAAF.
Umthetho uthi abagijimi abathintekayo kuzomele basebenzise imishanguzo ukwehlisa i-testestorone emizimbeni yabo.
Phambilini uSemenya uke wayidla le mishanguzo ethithibalisa i-testosterone.
Lokhu kwenzeka ngemuva kuka-2009 kulandela ukunqoba isicoco somhlaba okokuqala eBerlin, eGermany. Kwasuka umsindo ngobulili bakhe, kwaze kwathiwa akahlolwe.
Ngesikhathi esalinde isinqumo se-IAAF wayenikwa le mishanguzo.
UMichael “Sponge” Seme owayemqeqesha ngaleso sikhathi usanda kutshela Isolezwe ukuthi uSemenya ayimphathanga kahle imithi okwakuthiwa akayisebenzise.
“Wayehlale ejuluka abe manzi kukhombisa ukuthi akaphathekile kahle aze abe nesiyezi. Lokhu kwakuphazamisa indlela aziqeqesha ngayo nokwakuba nomthelela uma eseya emiqhudelwaneni,” kusho uSeme.
Ngonyaka ozayo kune-IAAF World Championship eDoha ngoSepthemba. Le nhlangano ithe abagijimi abafuna ukuqala ukusebenzisa imishanguzo ngaphandle kokulinda isinqumo sangoMashi, bangayazisa ukuze bangaphazamiseki ekuncintisaneni kwimidlalo enjenge-IAAF Diamond League eqala ngoMeyi.
Khonamanjalo, uSemenya uhlonishwe ngamagelelo akhe kwezemidlalo ngendondo iCourage Award ayinikezwe abakwaBilly Jean, eNew York ngoLwesithathu.