LUNGENWE yiNhlangano yeZizwe udaba lukaCaster Semenya lokuphonsela inselelo isinqumo se-IAAF, sokushaya umthetho ovimbela abagijimi besifazane imizimba yabo ekhiqiza i-testestorone ngokweqile, ukuthi bangawagijimi amabanga agijinywa yintokazi yaseNingizimu Afrika.
Isinqumo sokwesekela le ntokazi sithathwe engqungqetheleni yale nhlangano eGeneva, eSwitzerland, ekuqaleni kwesonto. Ithathe isinqumo sokwesekela inselelo kaSemenya ayiphonsele i-IAAF sokuthi ayihambisani nokucwaswa komuntu ngesimo adalwe ngaso uMdali.
Ephawula ngale sinqumo uNgqongqoshe weZobudlelwano nokuBambisana Kwezizwe eNingizimu Afrika, uLindiwe Sisulu uthe: “Umphakathi wamazwe omhlaba unomsebenzi wokuvikela amalungelo kaCaster Semenya nabanye abagijimi besifazane abafana naye emhlabeni jikelele, ngaphansi kombandela wokuthi bangabantu amalungelo abo ahlukumeziwe.
“Umkhankaso wokugcina ilungelo likaCaster lokubamba iqhaza kwezemidlalo emhlabeni, wumzabalazo wabo bonke abesifazane abacwaswa ngokobulili.”
Njengoba kusalindelwe isinqumo ngodaba lukaSemenya yena ngakolunye uhlangothi akamile njengoba eseqalile ukugijima ibanga lika-5000m, okuvele kwacaca ukuthi ngeke abe nantanga noma ngabe isinqumo seCourt of Arbitration for Sports (CAS) asimvuni.
Umhlanganiso kaSemenya uholele ekutheni uMengameli we-Athletics South Africa (ASA) * -Aleck Skhosana, abize lo mpetha wama-Olympics ngoxam’kavinjelwa.
Umjaho abezwa ngawo amanzi ngobhoko kuleli banga ubuhlelwe yiGauteng North Athletics Championships e-University of Pretoria.
USemenya unqoba lo mjaho kuleli banga kulindeleke isinqumo ngemuva kokuthi ephonsele inselelo isinqumo se-International IAAF sokuphasisa umthetho ovimbela abagijimi besifazane abanemizimba ekhiqiza i-testosterone eyenza babe namandla ngokwedlulele.
Isinqumo esibhekwe umhlaba wonke iCAS isihlehlisele ukuphela kuka-Ephreli ngoba besafuna ukucubungulisisa kahle zonke izinhlangothi ezithintekayo.
Eqhuba ngomhlanganiso kaSemenya uSkhosana uthe: “Lena yindlela abatshengisa ngayo ukuthi ngeke bamvimbele ngisho sebethanda kanjani ngoba nguxam’kavinjelwa.
“Uyabakhombisa ukuthi ukusebenza kwakhe kanzima angagijima noma yiliphi ibanga abekelwe uma ezilungiselele kahle. Ngisho bangathi akagijime * -200m ezilungiselele kahle.”
USkhosana uveze ukuthi beyi-ASA abawabambele amagqubu amazwe ase-Afrika angazange aweseke umkhankaso wayo wokulekelela uSemenya ekuphikiseni kwakhe i-IAAF ngesinqumo esicwasa abesifazane abakhiqiza i-testestorone eningi kuneyemukelekile.
“Thina sizoma ne-Afrika ekuphikiseni isinqumo sokuqeda umjaho webanga lika-5000m nelika 10000m okukhonya kulona abasubathi base-Afrika.
Labo abangazange baseseke bandage kaCaster asibabambele igqubu,”kusho uSkhosana.
Nakuba lomengameli engalibeki ngembaba ukuthi uqondise kuliphi izwe kodwa kwaba nemibuzo ngokuwuhlaba inhlali kweKenya ngodaba lukaSemenya.